كنترل عوامل خطر ساز بيماريهاي غير واگير

بازگشت به نامه شماره 1659/300دمورخ20/2/92 معاون محترم بهداشتي وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشكي درخصوص اجراي ماده 37 برنامه پنجم توسعه به اطلاع ميرساند در راستاي ارتقاي سلامت جامعه بويژه كنترل عوامل خطر ساز بيماريهاي غيرواگير و به استناد بند الف و ج ماده 37 مبني برممنوعيت تبليغات كالاها وخدمات آسيب رسان سلامت،10 قلم ازليست كالاها و خدمات آسيب رسان به سلامت جهت اطلاع رساني عمومي درسطح جامعه به پيوست ارسال ميگردد ، مقتضي است نسبت به نظارت موارد ابلاغي در رسانه هاي ديداري ، شنيداري ومكتوب اقدام نموده ، متخلفين را ازطريق دفترحقوقي دانشگاه به مراجع قضايي معرفي ونتيجه اقدامات را اعلام فرمايند.
.

ردیف	نام کالا یا اقدام	ارتباط با سلامتی
1	غلات حجیم شده	کمتر سالم
2	نوشابه های گازدار شامل انواع کولاها (اعم از معمولی و رژیمی) نوشابه های گازدار طعم دار رنگی و بی رنگ و انرژی زا	کمتر سالم
3	انواع چیپس	کمتر سالم
4	انواع داروهای فاقد مجوز واردات یا ساخت از وزارت بهداشت ایران	آسیب رسان به سلامتی و یا احتمال سوء مصرف
5	خدمات سم پاشی فاقد مجوز از وزارت بهداشت	آسیب رسان به سلامت
6	خدمات آرایشی(مانند برنزه کردن با دستگاه های سولاریوم ، خالکوبی ، کاشت مو و ناخن و امثال آن)	آسیب رسان به سلامت
7	خدمات مشاوره تغذیه مانند روشهای لاغری و چاقی ، داروهای لاغری و مکمل های چاقی ، خدمات و اقدامات مداخله ای جهت  افزایش قد و خدمات بدنسازی فاقد مجوز وزارت بهداشت	آسیب رسان به سلامت
8	استخرها و مراکز تفریحی آبی فاقد مجوز وزارت بهداشت	آسیب رسان به سلامت
9	خدمات و کالاهای گندزدایی و ضدعفونی کننده آب و محیط فاقد مجوز وزارت بهداشت	آسیب رسان به سلامت
10	کالاها و یا اقداماتی که مصرف یا انجام آنها مبین نمایش  رفتارهای پر خطر می باشد (مانند مصرف فست فودها و فرآورده های غذایی صنعتی ، استعمال دخانیات اعم از قلیان و سیگار)	آسیب رسان به سلامت و یا احتمال سوء مصرف

ارتباط بین آسم و سیگار..!

اگر سیگار می‌کشید، بدانید که تنها نیستید. 90 درصد از سیگاری‌ها قبل از سن 21 سالگی سیگار کشیدن را شروع می‌کنند و خیلی از آنها تا آخر عمر به آن ادامه می‌دهند چون سیگار کشیدن عادتی شدیداً اعتیادآور است.

سیگار و آسم

احتمالاً یک عالمه عکس خانوادگی دارید که در آن آدم ‌های مختلفی در حالت ‌ها و جاهای مختلف سیگار به لب دارند، از جشن‌ تولد گرفته تا پیک‌نیک‌ها و سفرهای کاری. دلیل آن این که یک زمانی سیگار کشیدن در هر محیطی بلامانه بود—حتی در مطب پزشکان. اما وقتی بیشتر با مضرات آن آشنا شدیم، خیلی چیزها تغییر کرد.

اگر آسم دارید، سیگار کشیدن به خاطر آسیب‌هایی که به ریه می‌زند، برای شما خیلی خطرناک است.

وقتی کسی سیگار می‌کشد، ممکن است سرفه کند و احساس تنگی نفس به او دست دهد. دلیل آن این است که دود سیگار مجاری هوا را اذیت می‌کند و باعث می‌شود که متورم و باریک و پر از ماده مخاطی چسبنده شوند. این اتفاق طی حمله اسم هم روی می‌دهد. به همین دلیل است که سیگار کشیدن باعث می‌شود حملات آسم بیشتر اتفاق بیفتند. این حملات جدی‌تر شده و کنترل آنها حتی با دارو سخت‌تر می‌شود.

اگر خودتان سیگار بکشید...

ممکن است چون همه دوستانتان سیگاری هستند یا در خانه‌ای بزرگ شده‌اید که افراد سیگاری زیادی در آن هستند، شما هم به سمت سیگار کشیده شده باشید. بعضی‌ها از روی کنجکاوی یا بی‌حوصلگی سیگار را امتحان می‌کنند. دلیل شروع آن هرچه که باشد، اگر به ترک آن فکر می‌کنید، مطمئن باشید که قدم مثبتی در جهت آسم خود برداشته‌اید.

سیگار کشیدن می‌تواند تاثیر هر داروی کنترل‌کننده‌ ای که مصرف می‌کنید را از بین ببرد. همچنین مجبورتان می‌کند از داروهای نجات بیشتر از قبل استفاده کنید. سیگار بخاطر سرفه‌هایی که ایجاد می‌کند خواب شبتان را برهم می‌زند و بر کارایی شما در ورزش و فعالیت‌های جسمی اثر منفی می‌گذارد. از همه اینها بدتر، ممکن است به‌ خاطر حملات بسیار شدید آسم روانه اورژانستان کند.

اگر تصمیم دارید سیگار را ترک کنید، لازم نیست اینکار را به تنهایی انجام دهید. می‌توانید از حمایت کسانیکه تصمیم به ترک دارند استفاده کنید. همچنین می‌توانید درمورد داروها و روش‌های مختلف ترک سیگار با پزشک مشورت کنید.

اگر دیگران سیگار می‌کشند...

اگر خودتان هم سیگار نکشید، ممکن است در محل‌های پر از دود سیگار مثل رستوران‌ها، مهمانی‌ها یا حتی در خانه‌تان در معرض دود سیگار قرار گیرید. این هم محرک بسیار قوی برای اسم به شمار می‌رود به همین دلیل بهتر است تا حد ممکن از قرار گرفتن در برابر دود سیگار خودداری کنید.

اگر با افراد سیگاری نشست و برخاست می‌کنید یا یکی از اعضای خانواده‌ تان سیگاری است، به احتمال زیاد علائم آسم در شما بیشتر و سخت‌تر می‌شود. ممکن است مجبور شوید داروی بیشتری استفاده کنید و کنترل بیماری در شما دشوارتر خواهد شد.

نمی‌توانید رفتار و عادات مردم را تغییر دهید اما باید به خانواده و دوستانتان گوشزد کنید که کاری که می‌کنند موجب وخیم‌تر شدن وضعیت آسم شما می‌شود. از آنها بخواهید که در خانه یا ماشین شما سیگار نکشند.

دود سیگار و مضرات قرار گرفتن در معرض آن ..!

مضرات قرار گرفتن در معرض دود سیگار

اشکان دوست علی هر وقت فرصتش را پیدا کند سیگار روشن می‌کند—وقتی جمعه شب‌ها با دوستان برای گردش بیرون می‌روند، قبل از ساعت ورزش، و گاهی وقت‌ها حتی در خانه. علی هم برای سلامت دوستش و هم سلامتی خودش خیلی نگران است. به‌نظرش احتمالاً اشکان نمی‌داند که این عادتش چطور بر سلامت کسانیکه کنارشان سیگار می‌کشد ضرر دارد.

همه می‌دانند که سیگار‌کشیدن اصلاً چیز خوبی نیست. و احتمالاً تا الان شنیده‌اید که نفس کشیدن درکنار کسی که سیگار می‌کشد هم برای سلامتی ضرر دارد.

نکات کلی

کسی که کنار فرد سیگاری می‌نشیند هم درمعرض دودی است که از دهان فرد سیگاری خارج می‌شود و هم دودی که از ته سیگار وارد هوای اطراف می‌شود.

شاید به نظر برسد که این دودها خطری نداشته باشند اما واقعیت این است که هوای اطراف فرد سیگاری حاوی هزاران ماده‌شیمیایی می‌شود که از این دودها ناشی می‌شوند—از آرسنیک و آمونیاک گرفته تا سیانید هیدروژن—که خیلی از این مواد شیمیایی سمی هستند و موجب بروز سرطان می‌شوند. در هوای اطراف افراد سیگاری میزان بالایی از بسیاری از این مواد شیمیایی یافت می‌شود. درواقع، هوای اطراف سیگاری‌ها احتمال خطرات زیر را افزایش می‌دهد:

• عفونت‌های تنفسی (مثل برونشیت و ذات‌الریه)
• آسم (خطر ابتلا به آن و تشدید این بیماری در افراد مبتلا به افزایش می‌دهد)
• سرفه، گلودرد و عطسه
• سرطان
• بیماری‌های قلبی

بنابراین می‌بینید که فقط در آینده افرادیکه در معرض افراد سیگاری هستند را دچار مشکل نمی‌کند بلکه در همان زمان هم با مشکلاتی مثل تاثیر منفی بر عملکرد ورزشی فرد یا توانایی فعالیت فیزیکی افراد اثر دارد.

چه می ‌توانید بکنید؟

ممکن است با افراد سیگاری در تماس باشید. شاید یکی از اعضای خانواده یا دوستتان سیگاری باشد. چه خودتان سیگار بکشید و چه بطور مداوم درمعرض افراد سیگاری باشید، هیچوقت نفس کشیدن در چنین هوایی سالم نخواهد بود. حتی قرارگیری کوتاه ‌مدت یا گاه ‌به ‌گاه می‌تواند صدماتی را متوجه بدن کند.

اگر خودتان سیگاری هستید سعی کنید ترک کنید. ترک کردن سیگار کار ساده‌ای نیست چون سیگار به‌ شدت اعتیادزا است. اما برنامه‌های مختلفی برای کمک به ترک آن وجود دارد و می‌توانید از نزدیکانتان هم برای این منظور کمک بگیرید. فقط کافی است فواید آن را به یاد بیاورید: ظاهر و احساسی بهتر پیدا خواهید کرد و پول بیشتری هم پس‌انداز می‌کنید. کسی چه می‌داند شاید اگر بدانید که با ترک سیگار به اطرافیانتان هم فایده می‌رسانید اراده بیشتری برای ترک آن پیدا کنید.

اگر خودتان سیگار نمی‌کشید، از سیگاری‌هایی که می‌شناسید بخواهید این دو عادت را امتحان کنند:

1. تمام دود سیگار خود را بیرون از فضای اطراف بدهند – یعنی دور از آدم‌ها، مخصوصاً بچه‌ها و زنان باردار. دود سیگار حتی ساعت‌ها پس از تمام شدن سیگار هم در هوا باقی می‌ماند. این یعنی اگر فرد دود سیگار خود را در یک محیط سربسته بیرون دهد، بقیه هم از آن دود تنفس خواهند کرد. چون دود به خود طرف و لباسهایش می‌چسبد، فرد باید بعد از اینکه بعد از کشیدن سیگار داخل آمد، دست‌هایش را بشوید و لباس‌هایش را هم عوض کند، مخصوصاً قبل از بغل کردن بچه‌ها.

2. هیچ‌وقت داخل ماشینی که سرنشین دیگری هم دارد سیگار نکشد. حتی اگر سعی کند دود سیگار را از پنجره به بیرون بدهد، باز هم تاثیر چندانی برای کاهش خطرات آن نخواهد داشت.

ثابت شده است که قرارگرفتن در معرض افراد سیگاری بسیار خطرناک است، به‌همین دلیل امیدواریم سیگاری‌هایی که می‌شناسید سعی کنند این دو راهکار را رعایت کنند.

همانطور که فرد سیگاری تصمیم می‌گیرد سیگار روشن کند، افرادیکه کنار او هستند هم حق انتخاب دارند و می‌توانند از کنار او دور شوند.

دور ماندن از افراد سیگاری به شما کمک می‌کند سالم‌تر بمانید حتی باعث می‌شود افراد سیگاری زندگیتان بیشتر به ترک این عادت زشت فکر کنند.

روشهای تهیه سیگار و مضرات آن ..!

مضرات سیگار کشیدن

تـنباکو(TOBACCO)  با نام علمی نیکوتــیانا(NICOTIANA) بیش از 60 گونه مخـتـلف دارد که نــیکوتیــانا تاباکوم(N.TABACUM) و نیکوتیانا رستیکا(N.RUSTICA) رایج ترین آن میباشند. این گیاه بومی آمریکای جنوبی و شمالی میباشد. بوی مخصوص تنباکو بـه عــلت وجود روغن فراری موســوم به نیکوتیانین(nicotianin)
است.


نحوه آماده سازی تنباکو:

بعد از چیدن و خشک‌ کردن برگ‌های توتون، آنها را تمیز و ساقه‌ها و مواد اضافی را جدا می‌کنند. سپس، دوباره برگ‌ها را با گلیسیرین یا یک ماده دیگر شبیه آن، رطوبت می‌دهند و در بشکه‌های چوبی بزرگ انبار می‌کنند. این بشکه‌ها ممکن است تا 2 سال در انبار بمانند که در این مدت، تنباکو تیره‌ تر و خشک ‌تر می‌شود و محتوای نیکوتین آن هم کاهش می‌یابد. بعد از این مدت است که تنباکو اصطلاحا "رسیده" شده و آماده استفاده می‌شود.






توتون ویرجینیا (در ایالات ویرجینیا، کارولینا، جورجیا و فلوریدای امریکا میروید) که برگهای روشن و شیرینی دارد رایج ‌ترین نوع تنباکو است که در ساخت سیگار از آن استفاده می‌شود. برای آماده‌ کردن سریع ‌تر این توتون، آن را حرارت می ‌دهند تا برای رسیده ‌شدن آن به 2 سال زمان نیاز نباشد. یک تغییر مهم دیگری که در صنعت دخانیات به ‌وقوع پیوسته، کاهش میزان برگ توتون موجود در سیگار به حدود 25 درصد مقداری است که قبل از سال‌های دهه 50 استفاده می ‌شده است. به دو علت، نخست استفاده بیشتر از اجزای دیگر گیاه تنباکو که تا آن زمان دور ریخته می‌شد، اما با پیشرفت صنعت دخانیات، از این اجزا هم در ترکیب توتون سیگار استفاده میگردد. در حال حاضر حداقل یک چهارم توتونی که در یک نخ سیگار وجود دارد، از همین اجزای دیگر گیاه تنباکو است و نه کاملا از برگ‌های خالص گیاه.

پیشرفت دیگری که باعث شد تولید کنندگان دخانیات از برگ توتون به میزان بسیار کمتری در محصولاتشان استفاده ‌کنند، رایج‌ شدن تکنیک دیگری موسوم به "پف‌دادن" بود. در این روش، توتون را به‌ صورت خشک منجمد می ‌کنند و بعد هوا یا گاز دیگری مثل دی‌اکسید‌کربن را با فشار به آن می‌دمند. به این ترتیب برگ‌های توتون حالت پف کرده به خود می‌گیرد و حجیم ‌تر و سبک ‌تر می‌شود و افزودنی‌ها را هم بهتر و بیشتر به خود جذب می‌کند.

بزرگترین تولید کننده های برگ تنباکو در جهان:

1-چین 2-برزیل 3-هند 4-امریکا 5-اندونزی 6-ترکیه 7-یونان 8-آرژانتین 9-ایتالیا 10-پاکستان

میزان کل تولید برگ تنباکوی جهان در سال 2005 به 6.38 میلیون تن بالغ میگردد.

بزرگترین وارد کننده های برگ تنباکو در جهان:

1-روسیه 2-امریکا 3-انگلیس 4-آلمان 5-هلند 6-ژاپن 7-فرانسه 8-اوکراین 9-لهستان
10-مصر

بزرگترین کمپانی های تولید کننده سیگار جهان:





1- کمپانی فیلیپ موریس(PHILIP MORRIS) متعلق به (ALTRIA) و با برندهایی نظیر (ALPINE-MARLBORO-L&M-MERIT) با درآمدی بالغ بر 67 میلیارد دلاردر سال 2005. مقر اصلی آن در امریکا است.

2- کمپانی (BRITISH AMERICAN TOBACCO)(BAT) و با برندهایی نظیر(KENT-DUNHILL-PALL MALL-ROTHMANS) با درآمدی بالغ بر 60 میلیارد دلار در سال 2005.مقر اصلی آن در انگلستان است.

3- کمپانی (JAPAN TOBACCO INTERNATIONAL)(JTI) و با برندهایی نظیر(CAMEL-WINSTON-MILD SEVEN-SALEM) و با درآمدی بالغ بر 30 میلیارد دلاردر سال 2005. مقر اصلی آن در ژاپن است.

4-سایر کمپانی ها شامل(REEMSTA-ALTADIS-GALLAHER) میباشند.

نکته:از لحاظ سهم تولید کمپانی چینی(CHINA NATIONAL TOBACCO)(CNTC) با تولید 32 درصد سیگار جهان مقام نخست را در اختیار دارد.


روشهای استعمال تنباکو:





1- تدخین (دود کردن) بوسیله سیگار(CIGARETTE)، سیگار برگ(CIGAR)، پیپ(PIPE)، قلیان(HOOKAH)، بی دیس(BIDIS) نوعی سیگار دست ساز هندی، کرتک(KRETEK) نوعی سیگار اندونزیایی که حاوی گل میخک(CLOVE) بوده و با بی حس کردن دهان وریه ها و ایجاد احساس سرخوشی ملایم لذت سیگار کشیدن را بیشتر میکند. اما همین عامل باعث میگردد فرد سیگاری دود سیگار را بیشتر در ریه ها ی خود نگه دارد، بنابراین مواد سمی بیشتری جذب بدنش میگردد.

2- توتون جویدنی(CHEWING TOBACCO) و انفیه تر(MOIST SNUFF) که بین گونه و لثه ها نگاه داشته میشود.

3- انفیه خشک(DRY SNUFF) که با بینی بالا کشیده میشود.

4- همراه با حشیش به شکل سیگاری(JOINT) تدخین میشود.

سیگار(CIGARETTE):





استوانه ای کاغذی  و کوچک  معمولا به طول 10 سانتی متر و قطر 10 میلی متر که با برگهای بریده شده و عمل آمده تنباکو پر میشود. قسمتهای مختلف سیگار:


1- فیلتر سلولزی (سلولز استات)  که با کاغذ متخلخلی بنام (PLUGWRAP) پوشیده شده است. وظیفه فیلتر خنک کردن و تمیز کردن دود سیگار است.

2- کاغذ(TIPPING) که فیلتر را میپوشاند و برخی اوقات برای تهویه بیشتر و کاهش تار(قطران) سیگار دارای سوراخهای ریزی (پرفراژ) میباشد.

3- ترکیب تنباکو و کاغذ سیگاری که آن را احاطه کرده است.

انواع سیگار:


1- سایز معمولی(KING SIZE)

2- سیگار باریک(SLIM)

3- سیگار پهن(WIDE)

4- (ملایم) لایت(LIGHT) و یا کم تار(LOW TAR)

5- (خیلی ملایم) آلترالایت(ULTRA LIGHT)

6- منتول (دارای اسانس نعناع)(MENTHOLS): احساس خنکی را القا میکند.

مفهوم رنگبندی پاکت های سیگار:

1- پاکت قرمز: طعم کامل و قوی.

2- پاکت سفید و یا طلایی: لایت.

3- پاکت آبی و یا نقره ای: آلترالایت.

4- پاکت سبز: منتول.

5- پاکت سبز کم رنگ: منتول لایت.

6- پاکت قرمز تیره: سیگار بدون فیلتر.

عوامل موثر در روند سوختن سیگار ومیزان نیکوتین جذب شده به بدن:

1- نوع تنباکوهایی که با یکدیگر ترکیب شده اند. چگونگی رویش و عمل آوری تنباکوها.

2- محتوای رطوبت سیگار.

3- تراکم و وزن تنباکو که بر مقاومت پک زدن به سیگار موثر است.

4- طول و قطر سیگار.

5- طول، جنس، مشخصات و درجه تهویه فیلتر سیگار.

6- ویژگیهای احتراقی کاغذ سیگار.

7- نحوه کشیدن سیگار (تعداد و عمق پک ها)

تفاوت سیگار لایت با سیگار معمولی:







درجه بندی سیگارها توسط ماشین های سیگارکش(smoking machines) تعیین میگردد. این دستگاه ها به تمام نخهای سیگار بطور مشابه پک میزنند. سیگارهای لایت که بوسیله این ماشین ها کشیده میشوند درجه نیکوتین و تار کمتری را نشان میدهند. اما درعمل  به دلایل زیر هیچ تفاوتی میان سیگارهای ملایم (لایت) با سیگارهای معمولی وجود ندارد:

1- اطراف فیلتر سیگارهای لایت چند سوراخ ریز تعبیه میشود تا تهویه فیلتر افزایش یابد. هنگام پک زدن به سیگار هوا با دود سیگار ترکیب شده و آن را رقیق تر میسازد. اما در عمل این سوراخها توسط فرد سیگاری با لبها و یا دستها بطور ناخودآگاه مسدود میگردند. بنابراین دیگر سیگار "لایت" نخواهد بود.

2- فرد سیگاری برای جبران کاهش نیکوتین جذب شده توسط سیگارهای لایت تعداد و عمق پک هایی که به سیگار میزند، و یا تعداد نخ سیگار مصرفی روزانه خود را افزایش میدهد.

3- نحوه کشیدن سیگار افراد سیگاری با ماشین های سیگار کش متفاوت است. و هیچ دو فرد سیگاری مشابه هم به سیگار پک نمیزنند.

برخی افراد برای ترک سیگار نیز به سیگارهای لایت روی می آورند، اما این کار بی فایده و غیر اصولی است.

سیگاربرگ (cigar):


تفاوت سیگار برگ با سیگارت:

1- سیگار برگ از تنباکوی خشک و تخمیر شده تهیه میگردد.

2- تنباکو در سیگار برگ در میان برگ تنباکو پیچیده میگردد. اما در سیگارت در کاغذ سیگار.

3- سیگار برگ فاقد فیلتر است.

سیگارهای برگ کوبا از شهرت خاصی برخوردار است. سیگار برگ در اشکال و طعم های مختلفی عرضه میگردد.

چند مطلب درباره نیکوتین(nicotine):

1-میزان نیکوتین موجود در تنباکو به گونه تنباکوی مصرفی و قسمتی که برگ از تنه گیاه جدا می شود بستگی داشته و از 0.3 تا 7 درصد متفاوت است. هر چقدر برگ ها از قسمتهای بالاتر گیاه چیده شوند محتوای نیکوتین بیشتری دارند.

2- پس از نخستین پک تنها 10 ثانیه طول میکشد که نیکوتین به مغز برسد.

3- یک نخ سیگار حاوی  حدود 0.4 تا 1.3 درصد نیکوتین است.

4- مقدار نیکوتین موجود در 3 نخ سیگار میتواند برای انسان مهلک باشد، اما تنها مقادیر اندکی از نیکوتین بصورت دود آزاد میشود.

5- نیکوتین یک آلکالوئید سمی است که خاصیت اعتیاد آوری تنباکو و سیگار مربوط به آن میباشد.

6- نیکوتین بی رنگ و دارای بوی تندی می باشد. چنانچه در معرض هوا و نور قرار گیرد رنگش تیره شده و تبدیل به صمغ میگردد.

7- مقادیر تغلیظ شده نیکوتین موجود در تنباکو به عنوان حشره کش مورد استفاده قرار میگیرد.

8- نیکوتین به اندازه هروئین قدرت اعتیادآوری دارد.

9- نیکوتین گاهی اوقات یک محرک و برخی اوقات اثرات آرام بخشی دارد.

10- مصرف نیکوتین در فرد سیگاری ایجاد تحمل و وابستگی میکند. علایم محرومیت از نیکوتین شامل: تحریک پذیری-خشونت طلبی-اضطراب-عصبی شدن-کاهش تمرکز-سر گیجه-سبک شدن سر-اختلال در خواب-یبوست-خشکی دهان-گلو درد-درد دست ها و پاها-تعرق-افسردگی-زخم های دهانی-خستگی-گرسنگی-سرفه-احساس فقدان وهوس کشیدن سیگار میباشند. این علایم ممکن است ماه ها باقی بماند.

نکته: برای آشنایی با اثرات نیکوتین بر بدن به مقاله مضرات نیکوتین مراجعه کنید.

علل استعمال سیگار توسط افراد:

1-مانند افراد بالغ و بزرگسال جلوه کردن.

2-فشار همسالان و برای مورد پذیرش قرار گرقتن از سوی آنها.

3-هیجان حاصل از تجربه کشیدن سیگار (چیزی که توسط بزرگترها قدغن شده است)

4-رفع استرس و خستگی.


نکته:آغاز مصرف سیگار میتواند متفاوت باشد اما عدم توانایی در ترک سیگار تنها یک علت دارد و آن خاصیت اعتیاد آوری نیکوتین می باشد.

دخانیات از نگاه آمار:

1- بیش از1.1  میلیارد نفر در سراسر جهان تنباکو استعمال میکنند.

2- افرادی که سیگار میکشند بطور متوسط 14 سال زودتر از افراد غیر سیگاری میمیرند. خطر مرگ به تعداد سیگار و مدت زمان سیگاری بودن فرد بستگی دارد.

3- خسارت مالی ناشی از آتش سوزی با سیگار سالانه بالغ بر 27 میلیارد دلار است.

4- در سال 1996 از کل زباله های جمع آوری شده در امریکا 20 درصد مربوط به ته سیگار بوده است.

5- کمپانی های تولید کننده سیگار سالانه میلیارد ها دلار صرف تبلیغات سیگار میکنند.

6- روزانه 15 میلیارد نخ سیگار در سراسر جهان خریداری میشود، به عبارت دیگر هر دقیقه 10 میلیون نخ و یا 5.6 تریلیون نخ در سال.

7- سالانه بیش از 200 میلیارد دلار در سراسر جهان برای سیگار هزینه میشود. که 70 میلیارد دلار آن متعلق به کشورهای در حال توسعه است.

8- مصرف تنباکو به اجتماع هزینه تحمیل میکند: هزینه های درمانی مستقیم و غیر مستقیم، از دست رفتن درآمد به علت مرگ زودرس، معلولیت ها، غیبت کارگران و کارمندان، کاهش بهره وری و آتش سوزی ها.

9- در سراسر جهان روزانه 80 تا 100 هزار نفر شروع به کشیدن سیگار میکنند، که نیمی از آنها در آسیا زندگی میکنند.

10-1/3 مردان جهان سیگاری هستند.

11- هر 8 ثانیه یک نفر به علت مصرف تنباکو می میرد.

12- سالانه 4.8 میلیون نفر در سراسر جهان به علت بیماریهای مرتبط با مصرف سیگار جان خود را از دست میدهد. چنانچه همین روند ادامه یابد در سال 2025 این میزان مرگ و میر به 10 میلیون نفر در سال بالغ خواهد گردید.

13- مصرف سیگار در کشورهای توسعه یافته رو به کاهش اما در کشورهای در حال توسعه سالانه 3.4 درصد به افراد سیگاری افزوده میشود.

14- بازار تنباکو در جهان توسط سه کشور آمریکا، انگلیس و ژاپن کنترل می شود.

15- در میان نوجوانان 13-15 سال جهان از هر 5 نفر یکی سیگار میکشد.

16- نیمی از سیگاری هایی که بطور مداوم سیگار میکشند عاقبت خواهند مرد.

17- هر سیگار بطور متوسط حداقل 7 دقیقه از عمر متوسط فرد سیگاری می کاهد.

18- سیگار بزرگترین عامل مرگ زودرس میباشد که کاملا قابل پیش گیری است.

19-1/4 مرگ و میر مرتبط با بیماریهای قلبی و 3/4 برونشیت های مزمن مرتبط به استعمال سیگار میباشد.

20- روشهای مختلف استعمال تنباکو هیچ مزیتی نسبت به یکدیگر ندارند. کشیدن قلیان و یا پیپ و استعمال تنباکوی جویدنی میتوانند خطرات بیشتری در پی داشته باشند.

21- افراد سیگاری بطور متوسط سالانه 90 هزار تومان برای خرید دخانیات هزینه میکنند.

22-  80 درصد افرادی که سیگار میکشند، سیگار کشیدن را از سنین نوجوانی(قبل از سن 18 سالگی) آغاز کرده اند.



منبع : پورتال مردمان

نگاهی علمی به دود سیگار

مضرات سیگار:

سیگار شامل یک سری مواد به هم متصل است.ضرر و سمی بودن سیگار تنها  به علت توتون آن نیست. کاغذ سیگار ،مواد نگهدارنده ،اسانس ،چسب ،مرکب نوشته های کاغذ و فیلتر سیگار همگی هنگام روشن بودن سیگار ،ترکیب پیچیده ای شامل تعداد زیادی مواد شیمیایی گاهاً ناشناخته ایجاد میکنند .حرارت فوق العاده بالا نیز به این مواد شیمیایی و ترکیبات ناشناخته و سمی اضافه شده و این حرارت ناشی از آتش سیگار و عبور از فیلتر ،به سمت این مواد می افزاید.

هر نخ سیگار 500 سانتی متر مکعب دود دارد که 85 درصد دود هر نخ سیگار گازهای شیمیایی و 15 درصد آن ذرات معلق است. حرارت و دمای سیگار روشن در قسمت فیلتر 30 درجه و در نوک سیگار به 900 درجه میرسد.این دمای بسیار بالا میتواند هر تغییری در مواد شیمیایی به وجود آورد از طرفی فیلتر سیگار نیز توانایی چندانی در کاهش این مواد ندارد و فقط ذرات بزرگ و دود را جذب می کند و چه بسا بر خطر سیگار می افزاید . اگر ذرات فیلتر هنگام پک زدن ،کنده شده وارد ریه گردد بر روند سرطان زایی سیگار اثر مضاعف دارد.ترکیباتی که در هر پک سیگار وارد بدن میشود پس از 8 ثانیه جذب خون میشود.

از 4000 نوع ماده سمی که در سیگار وجود داردتعداد کمی از آنها شناخته شده و اثرات آن مشخص گشته است.مهمترین ترکیبات سیگار عبارتند از:

نیکوتین: عمده ترکیب موثر سیگار نیکوتین است که عامل اصلی اعتیاد جسمانی ناشی از سیگار کشیدن میباشد.نیکوتین در واقع یک محرک سیستم عصبی مرکزی است که باعث افزایش ضربان قلب ،فشار خون و افزایش قابلیت انقباض عضله قلب و افزایش آزاد سازی اسیدهای چرب می گردد.این فرایند با بالا بردن نیاز اکسیژن قلب و نیز کاهش دسترسی به اکسیژن در سلولها باعث سکته قلبی و مرگ ناگهانی می شود.نیکوتین یک ماده سمی بسیار کشنده است و چنانچه 2 تا 3 قطره نیکوتین خورده شود موجب مرگ آنی میگردد.

تار:دومین ترکیب عمده سیگار تار می باشد معمولاً علت سرطانزایی سیگار به علت وجود تار است. مهمترین عامل سرطان زایی تار ،ماده ای به نام بنزوآپین است.البته عوامل سرطانزای دیگری نظیر هیدروکربن های حلقوی چند هسته ای ،فلزاتی مانند نیکل و آرسنیک و کادمیوم و نیز پلونیوم 210 نیز در سیگار وجود دارند به گونه ای که مواد سمی ناشی از سوخت سیگار ،از دود حشیش هم سرطان زاتر است.

گاز منواکسیدکربن :جزو گازهای سمی و کشنده است و از رسیدن اکسیژن به سلولهای بدن از جمله قلب ،جلوگیری می کند و باعث افزایش چربی بد و کاهش چربی خوب می گردد .این همان دودی است که از اگزوز ماشینها بیرون می آید و بسیار کشنده است و میل ترکیبی آن با خون 200 برابر بیشتر از اکسیژن است.

آمونیاک:این ماده باعث افزایش جذب نیکوتین در مغز تا 100 برابر میشود و شرکت های تولید کننده دخانیات از آن به عنوان افزایش گیرایی سیگار استفاده می کنند.بد نیست بدانید آمونیاک ماده ای است که برای تمیز و ضدعفونی کردن محیط و استفاده می شود و بخار آن برای پوست و چشم و دیگر قسمتهای بدن مضر است.

فرم آلدئید :این ماده شیمیایی به عنوان یک گندزدا برای نگهداری اجساد یا از بین بردن باکتریها و قارچها به کار می رودو جزو خطرناک ترین مواد سرطان زا است.

سیانید هیدروژن:این ماده ترکیب اصلی محصولات سمی مانند مرگ موش است این ماده در جنگ جهانی دوم به عنوان گاز شیمیایی باعث قتل عام مردم بی گناه شده و از عمده مواد شیمیایی کشنده است که فرد سیگاری با زدن هر پک مقداری از آن را وارد بدن خود می کند.

آرسنیک: جزو سمی ترین مواد در طبیعت بوده و سرطان زا می باشد.

بنزن:این ماده در پتروشیمی کاربرد دارد.

استون:این ماده در پاک کننده های لاک ناخن به کار می رود.

منتول:از ترکیبات دیگری است که برخی سیگارها دارند و تحت عنوان سیگار خنک کننده معروفند.این ماده علاوه بر افزایش ریسک انواع سرطان های دهان ،حنجره و مری باعث کاهش قدرت جنسی و نازایی میگردد. در عین حال خوشایندی و خنک کنندگی سیگار سبب میشود مصرف کننده احساس ضرر آن را کمتر حس کرده و تمایل به مصرف تعداد بیشتری از این سیگار را داشته باشد.

می بینیم که مواد سمی موجود در سیگار که عمده آنها شرح داده شد چه بر سر بدن می آورد.

چگونه انسان عاقل مخلوطی از گرد ددت ،دود اتومبیل ،لاک پاک کن ،مرگ موش و مواد گندزدا و گازهای سلاح شیمیایی را با این شدت دود میکند و آن را میکشد ،و نیز آن را با لبخند به دیگران تعارف میکند؟

شاید بزرگترین مشکل عوارض سیگار دیررس بودن آنهاست.اینکه علائم سریع و ناگهانی بروز نمیکند موجب ادامه مصرف و نیز عدم اعتقاد عمومی به مسبب بودن سیگار میگردد،یادتان باشد که سموم ناشی از سیگار همانند دود آن به هوا نمی روند ،بلکه به درون بدن شما رسوخ کرده و در تک تک بافت ها و سلولهای بدن رسوب میکنند و بیماریها و علائم ناشی از آن نیز 10 تا 20 سال بعد آشکار می شوند.

دخانیات چهارمین عامل بیماریزا و مرگ آور در جهان است و پیش بینی میشود که مصرف دخانیات یک میلیارد نفر را در قرن 21 خواهد کشت.

سیگاریهای غیر فعال (اجباری) به افرادی گفته میشود که خود دخانیات مصرف نمی کنند ،ولی ناخواسته دود ناشی از سوخت دخانیات اطرافیان را از طریق هوا استنشاق می کنند.بر طبق تحقیقات این دود یک سوم دودی است که خود فرد سیگاری مصرف می کند.کودکان مقیم در خانواده های سیگاری ،نسبت به خانواده های غیر سیگاری ،شانس بیشتری برای ابتلا به بیماریهای ریوی و گلو دردهای چرکی دارند.

تنها 15 درصد از دود سیگاری که در محیط پخش میشود،دودی است که از دهان فرد سیگاری خارج میگردد و 85 درصد بقیه دود سیگارکه در اتاق جمع میشود ،ناشی از سوختن نوک سیگار است نه دودی که فرد سیگاری از دهانش خارج میکند نکته بسیار مهم این که دودی که از نوک سیگار بلند میشود (همان دودی که به مصرف اطرافیان فرد سیگاری میرسد)چند برابر خطرناک تر و سمی تر از دود عبور کرده از فیلتر است.چرا که سوختی است که در درجه حرارت بسیار بالا و بدون اکسیژن میسوزد و در مقایسه با دود وسط جریان سیگار بسیار خطرناک تر است.همچنین این دود 4 برابر بیشتر از دود استنشاقی دارای ذرات ریز سمی است.به عبارت دیگر فرد سیگاری دودی خطرناک تر از دودی که خود فرو میبرد به دیگران و اطرافیان عزیز خود هدیه میکند.

کودکان افراد سیگاری رنجور ،پژمرده و عصبی مزاج هستند این موضوع نتیجه استعمال غیر فعال دود سیگار والدین میباشد.

سیگار لایت چه تفاوتی با سایر سیگارها دارد؟ 

درجه بندی سیگارها توسط ماشین های سیگارکش(smoking machines) تعیین می گردد. این دستگاه ها به تمام نخهای سیگار بطور مشابه پک می زنند. سیگارهای لایت که بوسیله این ماشین ها کشیده می شوند درجه نیکوتین و تار کمتری را نشان می دهند. اما درعمل به دلایل زیر هیچ تفاوتی میان سیگارهای ملایم (لایت) با سیگارهای معمولی وجود ندارد: 

1-اطراف فیلتر سیگارهای لایت چند سوراخ ریز تعبیه میشود تا تهویه فیلتر افزایش یابد. هنگام پک زدن به سیگار هوا با دود سیگار ترکیب شده و آن را رقیق تر می سازد. اما در عمل این سوراخها توسط فرد سیگاری با لبها و یا دستها بطور ناخودآگاه مسدود میگردند. بنابراین دیگر سیگار "لایت" نخواهد بود. 

2-فرد سیگاری برای جبران کاهش نیکوتین جذب شده توسط سیگارهای لایت تعداد و عمق پک هایی که به سیگار می زند، و یا تعداد نخ سیگار مصرفی روزانه خود را افزایش می دهد.

3-نحوه کشیدن سیگار افراد سیگاری با ماشین های سیگار کش متفاوت است. و هیچ دو فرد سیگاری مشابه هم به سیگار پک نمی زنند. 

برخی افراد برای ترک سیگار نیز به سیگارهای لایت روی می آورند، اما این کار بی فایده و غیر اصولی است. 

 

سیگار و عمر انسان ..!

نتایج تحقیقات جدید دانشمندان نشان می دهد

عمر از دست رفته سیگاری هایی که زیر 40 سال ترک می کنند، باز می گردد

مصرف سیگار در قرن بیستم جان 100 میلیون انسان را گرفته است و دانشمندان برآورد کرده اند با ادامه رشد مصرف آن در قرن بیست و یکم استعمال دخانیات جان بیش از 1 میلیارد نفر از جمعیت کره زمین را بگیرد.

نتایج تحقیقات جدید دانشمندان نشان می دهد افراد سیگاری که در سن زیر 40 سال ترک می کنند بخش اعظمی از عمر از دست رفته خود بابت مصرف سیگار را دوباره به دست می آورند.

به گزارش عصر ایران به نقل از روزنامه دیلی تلگراف بریتانیا نتایج یک تحقیق جدید از سوی گروهی از محققان دانشگاه تورنتو کانادا نشان می دهد افرادی که در فاصله سنی 35 تا 44 سیگار را ترک کرده اند حدود 9 سال بیش از میزانی عمر خواهند کرد که به مصرف سیگار تا آخر عمرشان ادامه بدهند.

پروفسور "پراهات جیها" مسئول تیم تحقیق دانشگاه تورنتو در این باره می گوید:" البته این به معنای آن نیست که بگوییم کشیدن سیگار زیر 40 سال ایرادی ندارد بلکه کشیدن سیگار به هر حال آثار زیان بار خود را بر روی مصرف کنندگان بر جای می گذارد ،ولی افرادی که زیر 40 سال سیگار کشیدن را ترک می کنند بخش زیادی از عمر از دست رفته خود را در مقایسه با افرادی که تا پایان عمرشان به کشیدن آن ادامه می دهند ، به دست می آورند."

 افراد سیگاری اعم از زنان و مردان حدود 10 سال از طول عمر خود را بابت مصرف دخانیات از دست می دهند.

نتایج این تحقیق جدید دانشگاه تورنتو نشان می دهد افرادی که در سن های میان 45 تا 54 سال سیگار را ترک می کنند 6 سال و افرادی که در سن های بین 55 تا 64 سال دست از مصرف این ماده مضر بر می دارند به طور متوسط 4 سال از عمر خود را باز می یابند.

آمارها نشان می دهد سالانه بیش از 30 میلیون جوان زیر 30 سال به شمار سیگاری ها افزوده می شوند که بخش اعظمی از آنها به مصرف آن تا پایان عمرشان ادامه می دهند.

مصرف سیگار در قرن بیستم جان 100 میلیون انسان را گرفته است و دانشمندان برآورد کرده اند با ادامه رشد مصرف آن در قرن بیست و یکم استعمال دخانیات جان بیش از 1 میلیارد نفر از جمعیت کره زمین را بگیرد.

سیگار و زنان

سیگار با زنان بیرحمانه تر می جنگد تا با مردان. اما چرا؟

تمام عوارضی که مربوط به استعمال دخانیات (سیگار، قلیان و ...) است و در آقایان ایجاد می شود، مانند بیماریهای قلبی، تنفسی، سرطان ها و ... در خانمها هم وجود دارند. اما دخانیات تاثیرات مستقیم و سوئی بر قسمتی از زندگی زنان می گذارد که همان دوران" باروری و بارداری" است.

در زنانی که سیگار/ قلیان می کشند یا در مجاورت دود آنها قرار دارند احتمال ابتلا به سرطان رحم، سرطان سرویکس (دهانه رحم) و سرطان پستان بیشتر از زنان غیر سیگاری است.  احتمال ناباروری و حاملگی نابجا(خارج از رحم) نیز در این زنان بیشتر است. سیگار علائم آزاردهنده سندرم قبل از قاعدگی را که شامل بیقراری، عصبانیت، اضطراب، افسردگی، پرخاشگری، در شکمی می باشد و از عوامل بروز مشاجرات خانوادگی و بدرفتاری مادران با کودکان است تشدید می نماید.

در دوران بارداری احتمال سقط جنین، اختلالات مربوط به جفت مثل نارسایی جفت و جداشدن ناگهانی آن و درنتیجه مرگ ناگهانی جنین، پارگی زودرس کیسه آب، زایمان زودرس و فشارخون حاملگی در زنان سیگاری بیشتر از زنان غیرسیگاری است.

استعمال دخانیات در دوران بارداری برای جنین نیز عوارض متعددی دارد. سیگار کشیدن مادران در دوران بارداری می تواند منجر به مشکلات تنفسی جنین،  نقائص مادرزادی دستگاه عصبی مرکزی، وزن کم هنگام تولد، ناتوانیهای مغزی و مشکلات یادگیری و حتی مرگ نوزاد شود.

استعمال دخانیات در دوران شیردهی نیز برای نوزاد عوارض بسیاری دارد. بیشتر موادی که در سیگار وجود دارند وارد شیر مادر شده و سپس بطور خالص وارد بدن شیرخوار می شوند. بطوری که اگر مادر سیگاری در دوران شیردهی سیگار کشیدن خود را قطع کند،  می توان علائم ترک سیگار را در فرزند شیرخوار وی دید! عفونت های ریوی و آلرژی در کودکان مادران سیگاری بیشتر دیده می شود.

منبع : آموزش سلامت